Τι πραγματικά σημαίνει να είμαι ευγνώμων
Η ευγνωμοσύνη πηγαίνει πολύ βαθύτερα από το να λέμε «παρακαλώ» και «ευχαριστώ». Και σίγουρα δε σημαίνει οτι επαναπαύομαι και δεν επιζητάω το παραπάνω. Αποτελεί μια νοοτροπία ζωής που μπορούμε να αναπτύξουμε και να καλλιεργήσουμε και έχει να κάνει με το να εκφράζουμε εκτίμηση και ευχαρίστηση για τα καλά πράγματα που μας δόθηκαν ή που δημιουργήσαμε στη ζωή μας. Μπορούμε να είμαστε ευγνώμονες για πράγματα που λαμβάνουμε, ανθρώπους που μας περιβάλλουν και για τα διασκεδαστικά πράγματα που βιώνουμε και κάνουμε.
Πιστεύω ότι η ευγνωμοσύνη είναι η καλύτερη προσέγγιση στη ζωή. Όταν τα πράγματα πάνε καλά, μας επιτρέπει να γιορτάσουμε και να μεγεθύνουμε την ευτυχία. Όταν αυτά πάνε άσχημα, μας παρέχει μια προοπτική με την οποία μπορούμε να δούμε τη ζωή στο σύνολό της και να μην μας καταβάλλουν οι προσωρινές αναποδιές.
Robert Emmons
Γιατί είναι σημαντική στη ζωή των παιδιών
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα ευγνώμονα παιδιά τείνουν να είναι πιο ευτυχισμένα, πιο αφοσιωμένα στα χόμπι και τη σχολική τους εργασία, έχουν καλύτερες κοινωνικές σχέσεις και αναφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση σε όλους τους τομείς της ζωής τους. Ακόμα, αυτά τα παιδιά βιώνουν συναισθήματα ζήλειας, κατάθλιψης και υλιστικές συμπεριφορές σε εμφανώς λιγότερα ποσοστά.
Επιπλέον, μελέτες σε ενήλικες διαπιστώνουν ότι οι άνθρωποι που ήταν ευγνώμονες για πράγματα που τους συνέβησαν στο παρελθόν, ένιωθαν πιο ευτυχισμένοι στο παρόν και πιο ελπιδοφόροι για το μέλλον τους. Επομένως, ας δώσουμε στα παιδιά μια παιδική ηλικία που αισθάνονται ευγνώμονες τώρα και ας τα καθοδηγήσουμε να αναγνωρίζουν αυτό το συναίσθημα, ώστε να αναπτύξουν το σκεπτικό της ευτυχίας ως ενήλικες.
Πώς να διδάξω την ευγνωμοσύνη στο παιδί μου
Ας φανταστούμε αυτή την εικόνα: Η γιαγιά έρχεται επίσκεψη στο σπίτι μετά από καιρό και φέρνει ένα δώρο στο μικρό εγγονάκι της, ένα λαγουδάκι που έπλεξε η ίδια. Το παιδί, χαρούμενο το παίρνει από τα χέρια της γιαγιάς και ξεκινάει να το επεξεργάζεται. Η μαμά ρωτάει τον μικρό: «Τί λέμε στη γιαγιά που μας έφερε δώρο;» Και ο μικρός μουρμουράει μέσα από τα δόντια του «…Ευχαριστώ».
Σαφώς και είναι σημαντικό το παιδί να γνωρίζει βασικούς κοινωνικούς κανόνες, ωστόσο εξίσου σημαντικό είναι να νιώθει αυθεντικός στις αντιδράσεις του. Και φυσικά μπορούμε να μάθουμε στο παιδί να χαίρεται αυθεντικά με ένα δώρο, ακόμα και αν δεν είναι αυτό που περίμενε!
Πώς θα μπορούσαμε λοιπόν, να προσεγγίσουμε τη παραπάνω σκηνή ως μια καταπληκτική ευκαιρία να διδάξουμε στο παιδί τη πραγματική έννοια της ευγνωμοσύνης;
Οι ειδικοί έχουν αναγνωρίσει τέσσερα βασικά στοιχεία της έννοιας και ενθαρρύνουν τους γονείς να κάνουν ερωτήσεις στα παιδιά ώστε να βοηθήσουν στην ανάπτυξη μιας βαθύτερης αίσθησης ευγνωμοσύνης.
Παρατηρώ – Βοηθήστε το παιδί να αναγνωρίσει το δώρο πίσω από το δώρο, ανεξάρτητα από το πόσο μικρό φαίνεται.
Ρωτήστε: Παρατήρησες πως η γιαγιά θυμόταν ότι το αγαπημένο σου ζώο είναι το λαγουδάκι;
Σκέφτομαι – Αρχίστε να σκέφτεστε μαζί λόγους που έλαβε αυτό το δώρο και ποιός έπαιξε ρόλο στο να το καταστήσει δυνατό.
Ρωτήστε: Γιατί πιστεύεις ότι έκανε κάτι τόσο καλό για εσένα; Πιστεύεις ότι ένιωθε πως πρέπει να το κάνει ή ήθελε να σου κάνει ένα δώρο; Γιατί λες να ήθελε να το πλέξει εκείνη και όχι να το αγοράσει από κάπου;
Αισθάνομαι – Νιώστε τα θετικά συναισθήματα που συνοδεύουν το να λαμβάνεις ένα δώρο και τη σύνδεσή τους με το πραγματικό δώρο – την καλοσύνη, τη γενναιοδωρία, τη σκέψη και την αγάπη που σας έχει δείξει κάποιος άλλος.
Ρωτήστε: Πώς σε κάνει να αισθάνεσαι αυτό το δώρο;
Κάνω – Στη συνέχεια, καθοδηγήστε το παιδί να κάνει κάτι για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του. Εκτός από το «ευχαριστώ», το παιδί μπορεί να επιλέξει να εκφράσει την εκτίμησή του με το να παίξει μαζί με τη γιαγιά ή να της αφιερώσει μια ζωγραφιά του.
Ρωτήστε: Υπάρχει κάποιος τρόπος που μπορείς να δείξεις στη γιαγιά πώς αισθάνεσαι γι’ αυτό το δώρο;
Η ευγνωμοσύνη συνδέεται στενά με το αίσθημα της ευτυχίας και της αυταξίας!Μας κάνει να αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας και με το κόσμο γύρω μας, πολλαπλασιάζει τα θετικά συναισθήματα και μας βοηθάει να απολαμβάνουμε τη ζωή!
Επιπλέον, όταν αυτή εκφράζεται σε δύσκολες στιγμές, μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο στη καταπολέμηση του άγχους και του φόβου, καθώς βοηθάει να διατηρήσουμε μια θετική προοπτική στην αβεβαιότητα και τα σκαμπανεβάσματα της ζωής!
Η ευτυχία είναι κατεύθυνση, όχι ένα μέρος.
Sydney J. Harris
Η επιλογή να είμαστε ευγνώμονες είναι ένας εύκολος και προσιτός τρόπος για να ενισχύσουμε την ευτυχία μας. Άλλωστε, εάν αναλογιστούμε τι είναι η ευτυχία, συνήθως την ορίζουμε ως μια υποκειμενική αίσθηση ευεξίας, χαράς και ικανοποίησης. Αυτό που πολλοί μπορεί να μην συνειδητοποιούν είναι ότι η ευτυχία δεν είναι απλώς ένα συναίσθημα ή μια φευγαλέα αίσθηση. Η ευτυχία είναι ένα ταξίδι, μια νοοτροπία, μια προοπτική, μια επιλογή. Πρόκειται για τη συνειδητή επιλογή να αισθάνομαι ευγνώμων για ό,τι έχω και αισιόδοξος για αυτά που έρχονται!