Οι πρώτες μας εμπειρίες διαμορφώνουν τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας, τους άλλους και τον κόσμο. Αν κάποιες βασικές ανάγκες μας ως παιδιά δεν καλύφθηκαν, αυτό μπορεί να αφήσει αποτυπώματα που εκδηλώνονται σε συγκεκριμένες σκέψεις, συναισθήματα και μοτίβα συμπεριφοράς στην ενήλικη ζωή.
🔹 Η ανάγκη για ασφάλεια
Όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε περιβάλλον όπου η ασφάλεια δεν είναι δεδομένη – λόγω απρόβλεπτων αντιδράσεων των γονιών, συναισθηματικής ή σωματικής παραμέλησης – μπορεί να εξελιχθεί σε έναν ενήλικα που:
- Βιώνει υπερβολικό άγχος και δυσκολεύεται να εμπιστευτεί τους ανθρώπους.
- Έχει ανάγκη να ελέγχει τα πάντα για να νιώθει ασφαλής.
- Αποφεύγει τις στενές σχέσεις φοβούμενος την απόρριψη ή την προδοσία.
🔹 Η ανάγκη για σύνδεση και αποδοχή
Αν δεν νιώσαμε ότι ανήκουμε ή ότι μας αποδέχονται όπως είμαστε, μπορεί σήμερα:
- Να δυσκολευόμαστε να πούμε «όχι», φοβούμενοι την απόρριψη.
- Να προσαρμόζουμε συνεχώς τη συμπεριφορά μας για να ευχαριστήσουμε τους άλλους.
- Να αποφεύγουμε τις κοινωνικές καταστάσεις από φόβο μήπως δεν ταιριάζουμε.
🔹 Η ανάγκη για αυτονομία και αυτοπεποίθηση
Αν, ως παιδιά, δεν μας άφηναν να παίρνουμε πρωτοβουλίες, μας υποτιμούσαν ή δεν υποστήριζαν τις πρωτοβουλίες μας, ίσως τώρα:
- Δυσκολευόμαστε να πάρουμε αποφάσεις, φοβούμενοι ότι θα αποτύχουμε.
- Νιώθουμε ανεπαρκείς, ακόμα κι όταν έχουμε ικανότητες.
- Εξαρτόμαστε υπερβολικά από τη γνώμη των άλλων.
🔹 Η ανάγκη να νιώθουμε ότι αξίζουμε γι’ αυτό που είμαστε κι όχι αυτό που κάνουμε
Αν μεγαλώσαμε νιώθοντας ότι η αξία μας εξαρτάται από τις επιδόσεις μας ή από το πόσο «καλοί» είμαστε για τους άλλους, μπορεί:
- Να δυσκολευόμαστε να χαλαρώσουμε και να απολαύσουμε τη ζωή χωρίς ενοχές.
- Να κυνηγάμε την τελειότητα, αλλά να μην νιώθουμε ποτέ αρκετοί.
- Να έχουμε εσωτερική αυτοκριτική που μας λέει ότι «δεν αξίζουμε».
Πώς μπορούμε να αλλάξουμε αυτά τα μοτίβα;
Όλα αυτά τα κομμάτια του εαυτού μας – οι φωνές της αμφιβολίας, του φόβου, της τελειομανίας – δημιουργήθηκαν για να μας προστατεύσουν από τον πόνο του παρελθόντος. Όμως δεν χρειάζεται να μένουμε εγκλωβισμένοι σε αυτά.
Μέσα από τη ψυχοθεραπεία και ειδικότερα μέσα από το IFS-PARTS WORK, μπορούμε να αναγνωρίσουμε αυτές τις εσωτερικές φωνές, να κατανοήσουμε από πού προέρχονται και να τους δώσουμε έναν νέο ρόλο στη ζωή μας. Αν αυτά τα μοτίβα σου φαίνονται γνώριμα, μπορείς να ξεκινήσεις το ταξίδι σου προς μια βαθύτερη αυτογνωσία και αλλαγή.
📩 Κλείσε μια συνεδρία και δώσε στον εαυτό σου την ευκαιρία να θεραπεύσει τα κομμάτια του που ζητούν φροντίδα.